Çocuğunuzun Gelişiminin Her Aşaması İçin Kelime Dağarcığı İpuçları

Kelime dağarcığının gelişimi her çocuk için- sadece konuşmak için değil, aynı zamanda okumak için de çok önemlidir. Bunu göz önünde bulundurarak, gelişimlerinin aşamaları ne olursa olsun, işte size çocuğunuzun kelime dağarcığını geliştirmenize yardım etmenin farklı yolları.

1. Aşama: Tek kelimelik iletişime kadar

İletişim gelişimlerinin erken aşamasında (tek kelimelik iletişime kadar) çocuklar için bu stratejileri deneyiniz:

Konuş, Bekle ve Bak

Basit, kısa ifadeler ve cümleler ile konuşun.
Yavaş bir konuşma hızı kullanın.
Anahtar kelimeleri vurgulayın.
Sonra konuşmayı bırakınız ve çocuğunuza bir şey söylemesini beklediğinizi gösterin.

Dinle ve Tahmin Et

Çocuğunuz sesini kullanırken dikkat edin.
Çocuğunuz iletişim kurmaya çalışırken (uzanma, işaret etme veya bakma) dikkat edin.
Sonra çocuğunuzun söylemeye çalıştığı veya söylemek istediği kelimeleri tahmin edin.
Çocuğunuzun kopyalamayı denemesi için bu kelimeleri söyleyin.

2. Aşama Kelimeleri Birleştirme

Kelimeleri birleştirmeye başlayan çocuklar için akustik vurgulama ve seçim sorularını kullanmak idealdir.

Akustik Vurgulama

Kısa cümlelerle konuşunuz ve dikkatlerini basit kelime kombinasyonlarına çekmeye yardımcı olunuz. İki ila üç kelimeden oluşan bir kombinasyon belirleyiniz ve o kelimeleri…

…Daha yavaş söyleyin.
…Kelime kombinasyonlarından önce duraklayın.
…Kelime kombinasyonlarını vurgulayın.

…O kelimeleri sesinize biraz “müzik” katarak söyleyin.

Seçim Soruları Kullanın

Kelimeleri nasıl birleştirileceğine yardımcı olacak seçim soruları sorunuz. Örn: Meyve suyu mu istersin ya da süt mü istersin?
Çocuğunuzun seçeceğini düşündüğünüz tercihi en sona koyun.
Bu, çoğunuzun o kelime kombinasyonunu tekrarlamasını kolaylaştırır.
Kelime haznelerini geliştirmek için seçeneklere yeni kelimeler ekleyiniz. Örn: Büyük top ile mi oynayalım yoksa küçük top ile mi?

3. Aşama: Cümleler ile Konuşmak:

Çocuğunuz cümleler kurarak konuşuyor ise, kelime dağarcığını geliştirmeye yardımcı olmak için aşağıdaki stratejileri deneyebilirsiniz.

İlişkilendirmeler Oluşturun

Kelimeler arasındaki ilişkileri belirleyiniz bunlar üzerinde konuşunuz, Örn: kategoriler, işlevler, karşıtlıklar veya eş anlamlılar (benzer anlamları olan kelimeler).
Nesneleri ve eylemleri karşılaştırınız ve nasıl birlikte kullanılabilecekleri hakkında konuşunuz. Örn: Sıçratma, fırlatma, yakalama bir topla yapabileceğiniz şeylerdir.
Duyguları tanımlayan kelimeler hakkında konuşunuz ve bizi o şekilde hissettirebilecek şeylerle ile bağlantı kurunuz. Örn: Canım sıkıldı çünkü anahtarlarımı bulamıyorum.

Kasıtlı/Maksatlı Olun

Yeni kelimeler kullanarak seçmek, hedeflemek ve modellemek için çaba gösteriniz. Örnek olarak:

Çocuğunuzun sıkça kullandığı benzer anlamlı yeni kelimeleri, konuşma içerisinde sık sık tanıtınız ve tekrarlayınız. Örn: Hadi postaları toplayalım. Bu blokları birleştirdiğin şekli çok sevdim.

Birlikte okurken keşfettiğiniz yeni kelimeler için zengin açıklamalar sağlayınız. Örn: Bu kitabın adı Ejderha Kurtarmak. Kurtarmak birini ya da bir şeyi tehlikeden kurtardığımızda yaptığımız şeydir. Yavru tavşanı su birikintisinden çıkarttığımızda olduğu gibi. Yavru tavşanı kurtardık. Bu kitaptaki ejderha tehlikede olmalı. Hadi kurtarmak hakkında okuyalım. Sonra annene ejderhanın nasıl tehlikede olduğunu ve nasıl kurtarıldığını anlatabilirsin

Ücretsiz İndirin: Kelime Bilgisi Geliştirme Oyunu

İşte size “Zıtlıklar için Balık Avı” adlı bir kelime dağarcığı oyununu indirmek için bir bağlantı.

Oynamak için makas, ataç, kalem, kısa bir ip parçası ve bir mıknatısa ihtiyacınız olacak.

Talimatlar

Oyunu buradan indiriniz.
Sayfa 1 ve 2’yi kağıtlara yazdırınız.
Sayfaların yazıcıdan hangi yönde çıktıklarını kontrol ediniz, sayfaları ters çevirip yazıcınıza geri koyunuz ve arkalarına sırayla 3. ve 4. sayfaları yazdırınız. Düzgün yazdırıp yazdırmadığınızı kontrol ediniz. Eğer düzgün yazdırdı iseniz, eşleşen balıklar zıt anlamların arkalarında olacaktır.
Kare resimleri kesiniz ve her karta bir ataç takınız. İsterseniz ikinci sayfayı daha sonrası için saklayınız.
Mıknatısı ipe ve ipi de kaleme bağlayarak bir olta yapınız. (Bir mıknatısınız yoksa bir hamur yapıştırıcı topu yapınız ve kalemin ucuna yapıştırınız; zıpkın balıkçılığı da yapabilirsiniz).
Kartları balıklar aşağı bakacak şekilde yerleştiriniz ve sıra ile kartları ikişer ikişer “yakalayınız”. Amacınız birbirinin zıt anlamlısı olan kelimeleri gösteren resimlerle eşleşen balıkları bulmaktır.

Oynarken çocuğunuzun gelişim evresi için uygun kelime ipuçlarını kullanınız.