Evde Rehabilitasyon: “Akustik Vurgulama” Nedir?

Bu Evde Rehabilitasyon konusu “Akustik Vurgulama” hakkındadır. Bu, çocuğunuz ile konuşurken gün boyu kullanabileceğiniz basit bir stratejidir.

Bu yazıda akustik vurgulamanın ne olduğu hakkında bilgi vereceğiz ve çocuğunuzun konuşma ve dil gelişimine yardımcı olmanız için evde akustik vurgulamayı kullanmanın bazı basit yollarını açıklayacağız.

“Akustik Vurgulama” Nedir?

Akustik vurgulama, çocuğunuza yeni sesler, kelimeler veya cümle yapıları öğretirken kullanabileceğiniz harika bir stratejidir. Cümle içerisindeki belli bir ses veya kelimeye dikkat çekmek ve çocuğun o ses veya kelimeye odaklanması için “akustik vurgulama” kullanılır. Birisi bir cümleyi yanlış anladığı zaman, sık sık akustik vurgulamayı kullanarak hataya dikkat çekeriz. Örneğin, siparişi yanlış getiren garsona “Hayır, ben iki kahve ve bir çay istemiştim” derken düzeltmek istediğimiz durumu vurgulu söyleriz.

“Akustik Vurgulama” Neden Önemli?

Akustik vurgulama, çocuğunuzun konuşulan cümle içindeki önemli bilgileri tanımlamasına yardımcı olur. Vurgulanan kelime cümle içerisindeki diğer kelimelerden daha belirgin durur.

Akustik vurgulamanın kullanılması, çocuğunuzun net konuşmasına da yardımcı olur. Çocuğunuz yanlış bir ses söylerse, kelimesini tekrarlayınız ve yanlış ürettiği sesi akustik olarak vurgulayınız, ancak kelimeyi doğru şekilde söyleyiniz. Hatalı sesi tekrar etmeyiniz. Çocuğunuzun, sesin nasıl doğru şekilde üretilmesi gerektiğini duyması önemlidir. Örneğin, çocuğunuz “Tedi uyuyor” diyorsa, “Evet, Kedi uyuyor.’ diye model olunuz!

“Akustik Vurgulamayı” Nasıl Kullanabilirim?

Konuşmanıza akustik vurgulamalar eklemenin bazı yolları:

• Ses tonunuzu değiştirerek önemli kelimeye vurgu yapınız.
• Dikkat çekmek için anahtar kelimeyi söylerken sesinize melodi ekleyiniz: söylemek istediğinizi şarkı gibi söyleyiniz.
• Vurgulamak istediğiniz kelimeyi, cümledeki diğer kelimelerden daha yüksek sesle veya daha yumuşak tonda söyleyiniz, hatta kelimeyi fısıldayarak söyleyebilirsiniz. Örneğin, Kaşık ver demedim, çatal ver dedim.
• Anahtar kelimeyi söylemeden önce biraz bekleyin: Çocuğunuz size gününü anlatıyorsa ve “Dün havuza gidiyorum” diyorsa, “Dün havuza gittin” deyiniz
• (Gittin kelimesini söylemeden önce biraz bekleyiniz).
• Kelime içerisinde çocuğun kaçırdığı sesleri biraz daha yavaş ve uzatarak söyleyebilirsiniz. Örneğin, köpeğimmm çok havladı.

Uzman İşitsel vugulamanın önemini ve nasıl yapıldığını anlatıyor.

Baba yeni kelimeyi farketirmek için aküstik vurgulama kullanıyor. Akif ve babası oyun hamuru ile oynuyorlar. Akif’in babası, Akif’in’ önemli bilgilere dikkatini çekmek için cümleler ve talimatlar içerisindeki anahtar kelimelere akustik vurgu ekliyor. Mesela, “Uzun, ince, kıvırcık saç yapalım”.

Aşağıda çocuklarınız ile yapabileceğiniz farklı aktivite önerileri bulabilirsiniz:

Küçük Çocuklar İle Hangi Aktiviteleri Yapabiliriz?

• Yeni kelimeler öğretmek için çocuğunuzun en sevdiği oyuncakları kullanınız. Çocuğunuzun kelime haznesine yeni kelimeler ekleyerek genişletebilmek için oynadığınız oyunlara nasıl farklılık getirebileceğinizi düşününüz. İşitsel dikkatlerini yeni kelimelere çekmek için akustik vurgulamayı ve bu yeni kelimeleri daha önce anladıkları kelimelerle birlikte kullanınız. Örneğin; arabalar ile oynarken “Arabaları tünelden geçirelim”, “Arabayı otobüsün arkasına park edelim”, “Çocukların dikkatli olması gerekir. Yaya geçidinden geçmeleri gerekir, böylece sürücüler onları görebilir”.
• Küçük çocuklar genellikle onlara en sevdikleri kitapları defalarca okumanızı isterler. Bunu yaparken, çocuğunuza yeni kelime öğretmek için akustik vurgulama yapma fırsatını kaçırmayınız. Örneğin, daha önce birçok kez “Aç Tırtıl” kitabınıokuyup renkler ve sayılar hakkında konuştuysanız, bir daha ki sefere yiyecekleri ve tırtılın nasıl hissettiğini açıklamak için farklı kelimeler ekleyiniz. Örneğin, sadece “Elmayı yedi” demek yerine “Kırmızı, çıtır elmayı yedi” ve sadece “Tırtıl yoruldu” demek yerine “Tırtıl çooook yoruldu, dinlenmeye ihtiyacı var ” deyiniz.

Büyük Çocuklar ile Hangi Aktiviteleri Yapabiliriz?

• Çamaşırlarınızı ayırırken, çamaşırların kime ait olduğu hakkında konuşurken iyelik eklerini kullanınız. Örneğin; “annenin gömleği’, “benim pantolonum”. Çocuğunuzun işitsel dikkatini akustik vurgulama yaparak kullandığınız eklere çekiniz.
• Çocuğunuz ile alışveriş hafıza oyunu oynarken akustik vurgulamayı kullanarak ‘ve’ bağlacı kullanımını destekleyebilirsiniz. Önce sırayla almak istediklerinizi söyleyerek (yazılı değil, sadece sözlü olarak) alışveriş listesi oluşturunuz. Daha sonra oluşturduğunuz listedeki ürünleri alıp sepete atınız (hayali olarak) hepsini hatırlayıp hatırlayamadığınızı görünüz. Örneğin:
  Anne: “Markete gittim, bir tane ekmek aldım.”
  Çocuk: “Markete gittim, bir tane ekmek ve bir paket bisküvi aldım”.
  Anne: “Markete gittim, bir tane ekmek, bir paket bisküvi ve bir karton süt aldım”.
  Bu oyun, çocuğun dinleme ve dil becerisine göre uyarlanmalıdır. Akustik vurgulamayı kullanarak, çocuğunuzun dikkatini “ve” bağlacı kullanımına çekiniz.

Evde Rehabilitasyon etkinliklerini daha fazla incelemek ister misiniz?

Evde Rehabilitasyon sayfamızdaki tüm yazılarımıza göz atınız.