Annece (Bebeğe Yöneltilmiş Dil) İşitme Kaybı Olan Çocuklarda Yararlı Mıdır?

“Annece” olarak da bilinen, Bebek Konuşma’nın, yalnızca normal işiten bebekler için değil, tüm bebekler (0 – 18 ay) için iletişim becerilerinin geliştirilmesinde faydalı olduğu bilinmektedir. Annece bebeklerin dikkatini çeker ve sürdürür ve dil öğrenimine yardımcı olur.

Bebekler, yabancı bir dilde bile olsa, yetişkine yöneltilmiş konuşmalar gibi diğer konuşmalardan ziyade annece dinlemeyi tercih ederler. İşitme implantı kullanan çocuklar için annece daha da önemlidir. Çünkü dinlemesi doğal olarak daha ilgi çekicidir, doğası gereği daha yavaştır, anahtar kelimeleri vurgular ve tekrarlar kullanılır. Tüm bu özellikler, işitme implantı olan çocuklar için konuşmayı dinlemeyi, öğrenmeyi ve anlamayı kolaylaştırır.

Annece Nasıl Kullanılır?

1. Bebeğinize yakın ve yüz yüze olun

Çocuğunuzun ses işlemcisine yakın olmak, en iyi işitsel bilgiyi sağlamanıza olanak tanır. Yüz ifadeleriniz de çocuğunuza konuştuğunuzda sizi anlamalarına yardımcı olacak ek ipuçları verir. İlginç yüz ifadeleri çocuğunuzun sizinle iletişim halinde kalmasına yardımcı olacaktır.

2. Abartılı, değişken tonlama kalıpları kullanın

Abartılı ve değişken tonlama kalıpları kullanırsanız sesiniz şarkı söyler gibi bir melodiye sahip olacaktır. Bu, cümlenin anahtar kelimelerini vurgulamanızı sağlar. Ayrıca tonlamanın değişmesi de konuşmayı dinlemeyi daha ilginç hale getirir.

3. Konuşma hızınızı yavaşlatın

Yavaş konuşmayı dinlemek, anlamak ve öğrenmek daha kolaydır. Konuşmanızı yavaşlatmak koklear implantlı çocuğunuzun sözlerinizi anlamasına yardımcı olacaktır.

4. Anahtar kelimeleri vurgulayın ve tekrarlayın

Anahtar kelimeleri tekrarlayarak çocuğunuzun dikkatini cümlenin önemli kısımlarına çeker ve çocuğunuza bunları duyması ve öğrenmesi için bir şans daha vermiş olursunuz. Çocukların, kelimelerin ne anlama geldiğini anlayabilmeleri için onları ilginç ve anlamlı bağlamlarda birçok kez duymaları gerekir. Çocuklar ancak kelimeleri anladıktan sonra bunları kendi konuşmalarında kullanabilirler.

5. “Vay canına”, “aaaa” gibi ilginç sesler veya ilgili hayvan veya araç sesleri ekleyin

Genellikle Oyun Sesleri veya Dinlemeyi Öğrenme Sesleri olarak adlandırılan bu tür seslerin dinlenmesi ilginçtir, taklit edilmesi kolaydır ve nesnelere ve eylemlerle ilişkilendirilmesi kolaydır. “aaa” gibi oyun seslerinin taklit edilmesi kolaydır ve genellikle çocukların kolayca öğrenebileceği eğlenceli ve ilgi çekici durumlarda kullanılır. Çocuklar bir nesne veya eylemin oyun sesini – örneğin uyumak için “şşş” – kelimeyi (“uyku”) kullanmayı öğrenmeden önce öğrenebilirler. Hem kelimeyi hem de Oyun Sesini kullanmayı unutmayın. Örneğin, “Bak, kedi geliyor, kedi ‘miyav’ diyor” deyin.

6. Çocuğun neye baktığı, neyle oynadığı veya ne hissettiği hakkında konuşun

Çocuğunuzun ilgi duyduğu şeyler hakkında konuşmaya odaklanın ki, sizin konuştuğunuz şeylerle kendi düşünceleri veya hissettikleri arasında bağlantı kurabilsin. İkiniz, aynı şey hakkında düşündüğünüzde ve konuştuğunuzda, çocuğunuzun sözcüklerinizden öğrenme olasılığı daha yüksektir.

7. Duraklamalar kullanın

Duraklamalar, çocuğunuzun söylediklerinizi işlemesi ve iletişiminize yanıt vermesi için zaman tanır. Duraklamak aynı zamanda çocuğunuza iletişimin iki yönlü olduğunu gösterir. Konuşmada sıra almaya teşvik etmek için duraklamaları kullanın. Yanıtları sesler, jestler, yüz ifadeleri veya göz hareketleri yoluyla olabilir.

Yaygın araştırmalar, annece dilinin normal işiten çocuklar için olduğu kadar işitme kaybı olan bebekler için de önemli olduğunu ortaya koymuştur [1]. Yetişkinlere yönelik konuşmaya göre, annece kullanımı dil öğreniminin yanı sıra konuşma ve bilişsel gelişimi de daha fazla destekler. Çocuğunuz ister işitme cihazı kullanıyor olsun ister koklear implant bekliyor olsun, annece dili kullanımı faydalıdır.

Referanslar

[1]Lovcevic, I., Burnham, D., & Kalashnikova, M. (2022). Language development in infants with hearing loss: Benefits of infant-directed speech. Infant Behavior and Development, 67, 101699.